Persoonlijke aandacht laat mensen groeien

Bokko Jan Huitema is sinds november 2018 welzijnscoach in de noord-Groningse gemeente Delfzijl, een zeer gedreven man met passie voor zijn werk. Welzijn op Recept is voor hem een geweldige en effectieve manier om mensen weer op de rit te krijgen.

“Wat moet je doen om een varken vooruit te krijgen?” Die vraag stelt Bokko Jan Huitema vaak bij het eerste gesprek dat hij met zijn klanten voert. Die zijn naar hem doorverwezen door de  huisartsen en praktijkondersteuners in de stad en vooral de praktijkondersteuners in het buitengebied. De huisartsen daar zijn nog wat terughoudend met Welzijn op Recept, maar er wordt aan gewerkt. Onlangs nog was hij in Spijk om opnieuw de voordelen van dit andere recept uit te leggen.

“Ik doe een dubbele intake: in het eerste gesprek gaat het over de klant zelf, ze vertellen wat ze kwijt willen, en aan het eind laat ik het spinnenweb van Positieve Gezondheid invullen. Dat bespreken we, om uit te komen bij vragen als: Wat zijn je dromen? Waar word je blij van? Waar heb je talent voor? Wat heb je altijd al willen doen?” Over die vragen gaan de klanten nadenken.

“De week daarop komen we weer bij elkaar. In dit tweede gesprek kom ik terug op die vraag van het varken waarop ze in eerste instantie verbaasd hadden gereageerd. Je moet een varken aan zijn staart achteruit trekken. Dan denkt het: ho, wacht even, ik wil dit niet, ik wil vooruit. Dit antwoord had duidelijk gemaakt waar het ook bij hen om gaat, namelijk intrinsieke motivatie.” Bij veel klanten is de balans verstoord: de negatieve energie weegt zwaarder dan de positieve. Ze hebben vaak een klein sociaal netwerk. Sommigen hebben het gevoel dat zij en hun leven er niet meer toe doen. “Waar vind je dan de energie om toch te veranderen?Om dat te ontdekken, halen we de vragen uit het eerste gesprek weer naar boven en zoeken het antwoord daarop.” De klant vertelt wat hem of haar blij maakt en zoekt samen met de welzijnscoach,  die brede kennis heeft van het sociaal-maatschappelijk domein,een activiteit die bij hem/haar past en de persoonlijke veranderwens kan vervullen. “Bijvoorbeeld een krasse dame van boven de 90 ging nog elke dag wandelen. Omdat ze bijna doof en blind is, kan ze niet oversteken. Daardoor heeft ze maar drie rondjes die ze kan lopen. Ze wilde graag nieuwe wandelroutes. Ik heb haar in contact gebracht met een andere klant in een scootmobiel. Zij gaan nu samen wandelen, veilig en gezellig.”

Bokko Jan geeft mensen heel veel ruimte om te vertellen. De gesprekken van 1,5 uur vinden plaats in het kantoor van Stichting Welzijn en Dienstverlening of bij de klanten thuis. “In de gesprekken is het altijd een balans zoeken ‘wat zeg je wel en wat niet’, mijn woorden hebben soms grote impact. Maar het gesprek is niet om mij te laten zien hoe ze in het leven staan, maar dat ze het zelf zien. Iemand zat niet goed in haar vel. Ik vroeg: ‘Eet je wel?’ Er kwam een vaag “mwah”. En toen ik vroeg: ‘Kook je voor jezelf?, ontkende ze. Ze snoepte wel veel, wat niet goed was voor haar suikerziekte.” Bokko Jans opmerking: als je niet voor jezelf kookt, heb je moeite om van jezelf te houden, zette haar aan het denken. Eerst werden kant en klare maaltijden geregeld, vervolgens ging ze ook weer zelf koken. “Toen ik laatst belde, vertelde ze dat ze zelfs een eettafel met stoelen had gekocht. Ze leeft gezonder, is actiever en het gaat beter met de suikerziekte.”

De interventie van de welzijnscoach zet dus niet alleen in beweging, maar werkt ook door op de langere termijn: “Je voelt: er is een zaadje geplant. Of die ontkiemt is aan hen.” Dat hij daarbij kan helpen en begeleiden, maakt het werk als welzijnscoach voor hem zo dierbaar en waardevol: “Als je iemand aandacht geeft, gaat hij groeien. Natuurlijk, Welzijn op Recept is geen wonderolie, maar het werkt ontzettend goed. Na afloop van het traject bespreken we aan de hand van het opnieuw ingevulde spinnenweb hoe het dan gaat. Je ziet duidelijk verschillen.”