‘Dokter in de politiek’ schrijft Welzijn op Recept Almere voor

Foto: Wethouder Nienke Nieuwenhuizen
Kun je met Welzijn op Recept een huisartsentekort oplossen? Niet oplossen, maar de interventie levert wel een belangrijke bijdrage aan het weghalen van eerstelijnszorg uit de huisartsen-praktijk en ontlast zo de huisartsen, aldus Nienke Nieuwenhuizen, die zowel wethouder als specialist ouderengeneeskunde is. Vanuit die unieke combinatie legt ze uit hoe en waarom ze Welzijn op Recept promoot.
Nieuwenhuizen is sinds 15 mei 2025 wethouder Volksgezondheid, Jeugdhulp, Onderwijs, Wonen en Zorg en Welzijn. Portefeuilles met een duidelijke focus op de gezondheidszorg, wat niet vreemd is voor iemand die zichzelf ‘dokter in de politiek’ noemt. Voor haar was haar functie als specialist ouderengeneeskunde de reden om de lokale politiek in te gaan: “Ik merkte dat als politici keuzes maken over gezondheidszorg, dan heeft dat gevolgen voor mijn patiënten en mijzelf.” Er wordt vaak te weinig geluisterd naar de werkelijke deskundigen en beleid gemaakt zonder rekening te gehouden met de consequenties. “Ik bedacht toen: als ik werkelijk iets wil veranderen en invloed wil hebben, dan moet ik politiek meedoen. Bij Verenso had ik al ervaring opgedaan in bestuurswerk en beleid maken.” Tot 2020 was Nieuwenhuizen voorzitter van deze vereniging van specialisten ouderengeneeskunde.
Ze koos uiteindelijk voor het CDA, werd eerst raadslid, vervolgens fractievoorzitter en sinds kort dus wethouder. Bij haar keuze keek ze vooral naar de basisbeginselen rond de problemen in de gezondheidszorg: de rijksoverheid gaat ze niet oplossen en de markt kan helpen, maar het is toch vooral een taak voor de gemeente, als meest nabije overheid. Die moet de gezondheidszorg aanpakken als een geheel en de eigen inzet en veerkracht van de inwoners en van de gemeenschap stimuleren.”
Snelle groei
Vroeger had de gemeente, volgens de wethouder, een sterk sturende rol: “Ik woon al 44 jaar in Almere, ik was 3 jaar toen ik met mijn ouders naar Almere-Haven kwam. Ik zeg vaak: ‘Ik ben opgegroeid in een dorp en woon nu in een stad die inmiddels de zevende stad van Nederland is.’ En we moeten nog verder groeien. Op zich is die groei mooi, maar hoe ga je de inwoners ook goede voorzieningen geven? Aanvankelijk was er het gezondheidsexperiment Almere. Het mooie is dat toen al de nadruk lag op de eerstelijn, met alle disciplines geclusterd in één gezondheidscentrum. Dat is een mooie voedingsbodem voor de zorg die we eigenlijk willen.
Toen ik één jaar raadslid was, hebben we een Huisartsentafel georganiseerd. Daar bleek een groeiend huisartsentekort. Dat bracht me op het idee dat de gemeente zich veel met de huisarts moet bemoeien, vanuit de motivatie: je gaat er niet over, maar je moet moet er wel wat mee. Als er iets misgaat in de eerstelijnszorg, dan heeft dat consequenties voor je inwoners.”
De problemen hebben volgens Nieuwenhuizen deels ook te maken met de snelle groei en hoe nieuwe wijken worden aangelegd: “Vroeger werden eerst een gezondheidscentrum, buurthuis en school neergezet, zodat de basisvoorzieningen waren gegarandeerd, en daaromheen werden de woningen gebouwd. Dat zou je weer willen, maar dat is financieel niet haalbaar. Toch is het goed om er wel over na te denken.”
Positief Gezond Almere (PGA)
Om de problemen in de eerstelijnszorg aan te pakken, zijn in 2023 elf organisaties gestart met Positief Gezond Almere. Vanuit de principes van Positieve Gezondheid werken zij samen om inwoners gezond te laten zijn en blijven, helpen zij hen om zelf- en samenredzaamheid vorm te geven en zo de (druk op) huisartsenzorg te verminderen. Dus meer nadruk op preventie en voorkomen, en zoeken naar oplossingen die verder gaan dan alleen medische zorg, bijvoorbeeld door samen te werken met welzijnsorganisaties en wijkteams. Welzijn op Recept sluit daar naadloos op aan en kan een belangrijke bijdrage leveren aan het realiseren van deze doelstellingen. “Daarom moeten we vol inzetten op deze interventie”, aldus wethouder Nieuwenhuizen. “Een belangrijke stap daarbij was de ondertekening van de Samenwerkingsovereenkomst op 16 oktober. De overeenkomst is opgesteld vanuit wederzijds vertrouwen en een door alle samenwerkingspartners gevoelde gedeelde verantwoordelijkheid. Zij bevordert de samenwerking in plaats van alles juridisch dicht te timmeren voor als er iets misgaat.”
Welzijn op Recept
Welzijn op Recept verloopt succesvol: huisartsen en POH’s in 18 en vanaf begin 2026 in 25 praktijken verwijzen naar zeven, respectievelijk negen fulltime welzijnscoaches. Dankzij de interventie krijgen ze ruimte om patiënten met psychosociale of psychosomatische klachten naar een welzijnscoach te sturen, buiten het medisch domein. Daar kunnen zij effectief geholpen worden, omdat zij samen met de welzijnscoach aan de slag gaan met de onderliggende werkelijke problemen. Zij komen daardoor minder terug, er zijn minder herconsulten. “Welzijn op Recept kan het huisartsentekort niet oplossen, daarvoor zijn nieuwe praktijken nodig. Maar huisartsen worden wel ontlast waardoor ze meer tijd overhouden voor echt medische eerstelijnszorg.”
Voor meer informatie over de uitdagingen van samenwerken, download het ebook “Welzijn op Recept, de uitdaging van samenwerking tussen zorg en welzijn”
Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van Welzijn op Recept, volg ons dan op Linkedin