Huisarts heel goede vindplaats voor psychosociale problematiek
foto: Roelinda Bos (li) en Trudy Oldenhuis (re)
De Groningse huisarts Trudy Oldenhuis, tevens bestuursvoorzitter van huisartsenorganisatie DokNoord, is een groot voorstander van Welzijn op Recept. Als pionier in het samenwerken tussen zorg en welzijn, schetst ze met Roelinda Bos, projectleider Welzijn op Recept bij DokNoord, de ontwikkelingen die tot Welzijn op Recept hebben geleid en de grote voordelen van die interventie.
Het werken met Welzijn op Recept begon voor Trudy Oldenhuis, huisarts in praktijk de Stadshuisarts Groningen, zo’n twee jaar geleden met een pilot met de inzet van een ondersteuner sociaal domein. Daarmee werd een directe verbinding gemaakt tussen het medisch en het welzijnsdomein binnen de driehoek huisarts,POH-GGZ en de ondersteuner sociaal domein. “Toen kwam het Integraal Zorgakkoord en hebben we gekozen voor Welzijn op Recept. Inmiddels zijn de verbindingen goed gelegd en fungeert de ondersteuner sociaal domein als welzijnscoach. Er is al veel voorwerk gedaan: de ondersteuners hebben de trainingen van het Landelijk kennisnetwerk Welzijn op Recept gevolgd of doen dat nog. Ook doen sommigen de opleiding Train de trainer, zodat zij via de Tintengroep (sociaalwerkorganisatie in onder anderen Groningen en Drenthe) of de WIJ-academie (welzijnsorganisatie in de gemeente Groningen) anderen kunnen trainen.”
Socialiseren en demedicaliseren
De pilot is succesvol afgerond en doorgegaan als Welzijn op Recept. “Ik heb meegedaan aan de pilot, dat doe ik graag, zeker als het om samenwerkingsverbanden gaat.” Volgens de huisarts zijn die echt noodzakelijk. Gelukkig zijn ze in de gemeente Groningen niet nieuw: “Eerder hadden we een ondersteuner jeugd en gezin. Toen zijn er al samenwerkingsafspraken gemaakt met de welzijnsorganisatie en de gemeente. De connectie met welzijn bestaat dus al heel lang. Ik geloof echt in samenwerking: die geeft gelegenheid tot socialiseren en demedicaliseren.” Daarom werkt volgens Oldenhuis Welzijn op Recept ook zo goed: “Dat is een prima methode om te zoeken naar de mens zelf en hun probleem aan te pakken. Dat moeten ze wel zelf willen. Ik merk dat patiënten nogal eens verwachten dat ik ze doorstuur naar een psycholoog. Maar dat is niet altijd nodig. Diagnostiek lost het probleem niet op. Welzijn op Recept is minder gericht op de diagnose en veel meer op het probleem oplossen. Zo was er laatst een jongere met ADHD. Die kan ik doorsturen naar Jeugdzorg, met wachtlijsten. Het werkt veel beter als die jongere snel structureel leert ordenen.”
Goede terugkoppeling essentieel
De welzijnscoach zit bij Oldenhuis in de praktijk. “We werken met Zorgdomein. Dat scheelt enorm veel. De regie is daardoor duidelijk. Ik wil weten waar de patiënten lopen, die ik naar Welzijn op Recept heb doorverwezen, waar ze ‘in zorg’ zijn. Ik hamer echt op terugkoppeling. Dat had ik al bij de ondersteuner jeugd en gezin. Dat gebeurt nu goed.”
Welzijnscoach
“We hebben de welzijnscoach gekoppeld aan de praktijk”, aldus Roelinda Bos. “Dat hebben we ook afgesproken binnen DokNoord voor het hele werkgebied. Welzijn op Recept wordt aangeboden als onderdeel van het landelijke programma Meer Tijd Voor de Patiënt. De welzijnscoach heeft bij ons een dubbelfunctie: welzijnscoach voor patiënten met psychosociale klachten en daarnaast meer algemeen welzijnswerker. De GGZ-problematiek knapte uit zijn voegen, er zijn lange wachtlijsten. Maar moet iedereen daar wel heen? Of kan deze zorg worden afgebogen? Dat was mede reden voor de invoering van Welzijn op Recept. Vaak is de onderliggende oorzaak stress, eenzaamheid of financiële problemen. Met Welzijn op Recept hebben we nu een aanbod voor deze inwoners, dat had de huisarts niet. Ongeveer tachtig procent van de inwoners die bij de welzijnscoach terechtkomt, is nieuw/onbekend bij de welzijnsorganisatie. De huisarts is een heel goede vindplaats voor psychosociale problematiek.”
Huisarts Oldenhuis herkent dat: “Het voeren van het andere gesprek lukt heel goed. Ik moet de interventie wel telkens weer benoemen: wat hoort waar? Blijf doorvragen. Eventueel zouden patiënten ook direct door kunnen naar de welzijnscoach, na triage door bijvoorbeeld de assistente, POH-somatiek of POH-GGZ. We hebben overal contact over, dus als huisarts ben ik er zeker bij betrokken, al ben ik niet de directe verwijzer.”
Goede basis
Voorlopig zijn de huisartsen nog de verwijzers. Bos, die ook de provinciale werkgroep trekt: “Welzijn op Recept is geen doel op zich, maar een middel om de verbinding te maken tussen zorg, welzijn en gemeente. Eerst moeten we de basis goed krijgen voor heel Groningen en Noord-Drenthe. Het gaat om in totaal 10 gemeentes, waarvan er zeven al behoorlijk ver zijn. Ongeveer tweederde van de huisartsen zit in de gemeente Groningen, waartoe ook de dorpen Haren en Ten Boer behoren. Daar is de situatie heel divers. Sommigen werken al met Welzijn op Recept, zoals pionier Oldenhuis, anderen zijn op de helft en weer anderen moeten nog beginnen. Wel zijn, dankzij financiële ondersteuning van de zorgverzekeraar en de gemeenten, alle gemeenten aangesloten op Zorgdomein.
Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van Welzijn op Recept, volg ons dan op Linkedin