Welzijn op Recept helpt bij Gezondheidsopgave Zaandam-Oost

Foto li: Samira Bouchibti in gesprek met een studente die bezig is geweest met WoR
Foto re: startbijeenkomst van Welzijn op Recept op 28 januari 2025, spreker is wethouder Harrie van der Laan
Geleidelijk aan krijgt Welzijn op Recept vorm in Zaandam-Oost. Samira Bouchibti, opgavemanager gezondheid Pact Zaandam-Oost, ziet de interventie als hét middel om kwetsbare inwoners van de vijf wijken op de ‘juiste plekken’ te krijgen, bij activiteiten die hun leven beter, gezonder en kleurrijker maken.
Pact Zaandam-Oost is onderdeel van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid, en bedoeld om de meest kwetsbare inwoners meer gelijke kansen en een beter leven te geven. Dit Pact, een uitbreiding van het eerdere Pact Poelenburg Peldersveld, geldt voor alle vijf wijken van oostelijk Zaandam: Poelenburg, Peldersveld, Hoornseveld, Kogerveldwijk, Rosmolenwijk en Zaandam Zuid.
Het Pact, de naam zegt het al, is een bondgenootschap ofwel samenwerkingsverband van het Rijk, de gemeente Zaanstad (bijna 163.000 inwoners, waarvan Zaandam verreweg de grootste woonplaats is), zo’n veertig organisaties én de inwoners. “Gezondheid hoort niet alleen thuis in de spreekkamer, maar moet gedragen worden door de hele wijk.” Met het Pact werkt men gezamenlijk aan een kansrijke toekomst, met als einddoel dat Zaanstad in 2044 een stad is met dezelfde kansen voor iedereen. Dat gebeurt langs vijf opgaven. Een daarvan is Gezondheid.
Kwetsbare inwoners
Samira Bouchibti is opgavemanager Gezondheid Pact Zaandaam-Oost. In samenwerking met de gemeente, die al langer de wens koesterde om met Welzijn op Recept aan de slag te gaan, zag zij direct kansen: “Welzijn op Recept is een belangrijke opdracht voor Zaanstad. Laten we eerst klein beginnen in Zaandam-Oost.”
Een logische stap, gezien de problematiek en de doelgroep waarvoor Welzijn op Recept doorgaans wordt ingezet. In het oostelijk deel van Zaandam wonen veel kwetsbare inwoners. Zij maken zich dagelijks zorgen, over geld, hun gezondheid en de veiligheid in hun buurt. Ook zijn ze bezorgd over de toekomst, vooral die van hun kinderen. De huisartsenpraktijk wordt veel bezocht, de huisarts is nog steeds een belangrijke vertrouwenspersoon. Maar lang niet alle problemen laten zich oplossen in de spreekkamer.
“Welzijn op Recept is geen doel op zich, maar een middel om inwoners te helpen met klachten die geen medische oorzaak hebben. Denk aan klachten die voortkomen uit eenzaamheid, stress, financiële zorgen of een gebrek aan zingeving. Door deze inwoners door te verwijzen naar een welzijnscoach, krijgen zij de kans om hun welzijn actief te versterken, bijvoorbeeld door meer te bewegen, nieuwe sociale contacten op te doen, de natuur in te gaan of iets creatiefs te doen zoals kunst ontdekken.”
Speerpunten
Welzijn op Recept sluit ook goed aan bij de drie speerpunten van de opgave Gezondheid van Pact Zaandam-Oost. De interventie helpt bij vroegsignalering en preventie, door met een gezonde leefstijl te voorkomen dat problemen zich opstapelen. En kan ondersteuning bieden bij extra aandacht voor de jeugd en de gemeenschap eromheen, en zo bijdragen aan het opgroeien van een gezonde nieuwe generatie. Ook past Welzijn op Recept bij de keuze voor een domeinoverstijgende aanpak, waarin gezondheid en leefkwaliteit worden benaderd in samenhang met sociaal-maatschappelijke factoren.
Startfase
Sinds eind 2024 is er hard gewerkt om Welzijn op Recept van de grond te krijgen in Zaandam-Oost, en met succes: de samenwerkingsstructuur staat. Tijdens bijeenkomsten en werklunches is uitleg gegeven over de interventie en zijn de samenwerkingspartners bij elkaar gebracht: huisartsenorganisatie HZW (Huisartsenzorg Zaanstreek Waterland), de gemeente, de twee sociale wijkteams en de acht huisartsenpraktijken in het gebied. Als verwijs- en terugkoppelingssysteem is VIPLive geïnstalleerd en er zijn twee welzijnscoaches benoemd, die deel uitmaken van de sociale wijkteams.
Op www.gezondinzaandamoost.nl is alle informatie over buurthuizen en activiteiten bij elkaar geplaatst, als een soort sociale kaart die zowel door professionals als inwoners geraadpleegd kan worden. Deze website, gelanceerd in december 2024, is ontwikkeld door studenten van Hogeschool InHolland binnen de minor Impact Makers. “Zij hebben echt actief meegedacht”, aldus Bouchibti. “Ze zijn buurthuizen ingegaan en hebben met bewoners gesproken over hun zorgvragen en het aanbod van activiteiten. Zo leerden ze om te denken vanuit het perspectief van de bewoner. Vanuit dat inzicht hebben ze ook de flyer over Welzijn op Recept ontworpen.”
Verdere uitrol
Het begin is dus gemaakt, huisartsen en POH’s in de acht praktijken van oostelijk Zaandam kunnen doorverwijzen naar een welzijnscoach. Het plan is om, na een evaluatie eind 2025, de interventie breder in Zaanstad uit te rollen.
Voor meer informatie over de uitdagingen van samenwerken, download het ebook “Welzijn op Recept, de uitdaging van samenwerking tussen zorg en welzijn”
Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van Welzijn op Recept, volg ons dan op Linkedin