Welzijn op Recept op Texel net even anders
Hoe zorgt Texel ervoor dat het ondanks eilandspecifieke problemen in 2030 een eiland is met veerkrachtige gemeenschappen en vitale inwoners? Door Texelbreed samen te werken met Positieve Gezondheid als uitgangspunt, aldus Meike Hornstra, projectleider Gezond Texel 2030. Welzijn op Recept is een belangrijk onderdeel van deze bredere aanpak.
Texel kampt met een sterke vergrijzing die op het eiland sneller toeneemt dan gemiddeld in Nederland. Datzelfde geldt voor de ontgroening. Bovendien is er een groot arbeidsmarktprobleem in de zorgberoepen. Vacatures staan vaak lang open en de gemiddelde leeftijd van zorgverleners ligt een paar jaar hoger dan in de rest van Nederland, waardoor ze eerder met pensioen gaan. Hoe houd je zorg dan toch voor alle Texelaars toegankelijk en beschikbaar, ook in de toekomst? Zorgcoöperatie Texel Samen Beter, een bewonersinitiatief opgezet in 2014 om zelf een stem te hebben bij de veranderingen in de gezondheidszorg, kwam met de oplossing: Positieve Gezondheid. En richtte met de gemeente, het welzijnswerk en een groot aantal eerste- en tweedelijnszorgaanbieders de Coalitie Positieve Gezondheid Texel op. Positieve Gezondheid als uitgangspunt voor het samen werken aan meer gezondheid en als basis voor Gezond Texel 2030, een programma om de beweging naar meer gezondheid voor alle Texelaars te versterken, verbreden en versnellen.
Sterke gemeenschappen
“Gezond Texel 2030 heeft drie actielijnen”, aldus Meike. “Allereerst meer veerkracht voor inwoners en gemeenschappen. Dat kan door uit te gaan van bestaande bewonersinitiatieven en nieuwe te stimuleren, zodat mensen meer naar elkaar omkijken en helpen en door te werken aan communitybuilding. Sterke, veerkrachtige gemeenschappen zorgen ervoor dat mensen met psychosociale klachten minder naar de zorg gaan en sneller kunnen uitstromen uit zorg en welzijn. Een inclusieve samenleving helpt eenzaamheid voorkomen. Heel belangrijk, zeker nu door corona zoveel mensen thuis zitten.”
Twee vervolglijnen
Tweede actielijn is gezond omgaan met uitdagingen op lichamelijk, emotioneel en sociaal gebied. Om dat te bereiken werken alle leden van de Coalitie met Positieve Gezondheid: thuiszorg, ouderenzorg, gehandicaptenzorg, het welzijns- en jongerenwerk, het sociaal team, de apotheek en fysiotherapeuten. De huisartsenpraktijken zitten niet in de Coalitie. Twee huisartsenpraktijken maken wel deel uit van het multidisciplinaire Gezondheidsplein Texel, dat begin 2022 wordt opgeleverd. Daar werkt iedereen vanuit Positieve Gezondheid.”
Maar als je werkt vanuit een brede blik op gezondheid, moeten er wel lijnen zijn om langs door te verwijzen. “Daarvoor hebben we Welzijn op Recept en Bewegen op Recept. Beide zitten nog in de pilotfase. Welzijn op Recept is 2018 gestart in één praktijk, begin 2020 zijn ook de overige vier ermee begonnen. Welzijnscoaches heten hier dorpswerkers en hebben een breder takenpakket. Zij kennen de sociale kaart en de bewoners heel goed. Er is namelijk maar één welzijnsorganisatie, heel overzichtelijk op zo’n eiland. Daardoor hoeven ze relatief kort bij de cliënten betrokken te zijn en kunnen ze snel nieuwe cliënten oppakken. Ze zijn meer een tussenschakel.” En goed nieuws: het jongerenwerk wil ook aansluiten, voor jongeren met psychosociale problematiek.
WoR heeft niet altijd geleid tot minder huisartsenbezoek: “Mensen kwamen alsnog naar de huisarts om te melden dat het geholpen heeft. Cliënten gaven Welzijn op Recept een 8,9 en zelfs 10.”
Bij Bewegen op Recept verwijzen de paramedische disciplines zoals fysiotherapeuten door naar beweegcoaches die bij de Sportstichting werken en een breder takenpakket hebben. Dat is typisch Texels. Elders begeleiden welzijnscoaches mensen naar beweegactiviteiten. Hier hadden de fysiotherapeuten al contact met de beweegcoaches om mensen bijvoorbeeld na revalidatie terug te begeleiden naar sport en bewegen in de samenleving “Iedereen is enthousiast en zo is de weg vast gebaand, zeker gezien de verwachte toestroom van 65-plussers vanwege de vergrijzing.”
Eilandbrede aanpak
Derde actielijn is de Texel-brede samenwerking op basis van een gedeelde visie. Niet alleen zorg en welzijn, ook werkgevers, ondernemers, verenigingen en scholen (gaan) werken vanuit Positieve Gezondheid. Zo is er voor basisscholen een tweejaarlijkse gezondheidsbeurs waar leerlingen op een speelse manier kennismaken met dit concept en leren wat zij daarmee kunnen.
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van WoR volg ons dan op Linkedin