Regionale kleurplaat ingekleurd door lokale samenwerkingspartners
foto: Moniek Faassen (li) en Wendy van Helden (re)
In ruim tweeënhalf jaar Welzijn op Recept implementeren in de vijf gemeenten van de regio Noord-Limburg? Moniek Faassen, projectleider Meer Tijd Voor de Patiënt (MTVP) en Wendy van Helden, lid projectteam MTVP, beiden bij Cohesie, maken duidelijk wat sterke regionale samenwerking, motivatie en de inzet van Meer Tijd Voor de Patiënt mogelijk maken.
Cohesie is een organisatie van, voor en door huisartsen. Binnen dit samenwerkingsverband bundelen alle huisartsen in Noord-Limburg hun kennis en krachten voor een sterke eerstelijns zorg die de individuele praktijken overstijgt. De regio heeft een specifiek karakter: een diversiteit aan steden en kleine dorpen, behorend tot vijf gemeenten, met in totaal ruim 50 huisartsenpraktijken die ieder veelal patiënten hebben uit verschillende gemeenten en dorpskernen. Een regionale aanpak werkt dus het best.
Eerste aanzet
De eerste aanzet tot Welzijn op Recept werd gegeven in 2019. Toen werd een project opgezet vanuit de vraag: hoe kunnen we anders omgaan met de huisartsenzorg opdat die behapbaar blijft en de continuïteit ervan geborgd? Veel huisartsen zagen wel heil in Welzijn op Recept. Maar vanaf het begin was duidelijk: dit moet geen tijdelijke prikkel zijn, maar echt iets voor de toekomst. Faassen: “Het borrelde al op verschillende plaatsen, het initiatief kwam vanuit diverse kanten, vanuit onze eigen organisatie, enkele gemeenten, en vanuit Syntein, de aangrenzende huisartsencoöperatie in de noordelijke Maasvallei. Soms was er vanaf het begin al samenwerking tussen huisartsenpraktijken, de gemeente en Cohesie.”
Er werd gekozen voor een regionale implementatie, in samenwerking met Syntein, waartoe ook enkele Noord-Limburgse praktijken behoren, die al ervaring had met Welzijn op Recept. Faassen: “We hebben daarin burgerinitiatieven een belangrijke rol gegeven, zeg maar het hele palet aan informeel welzijn, van dorpsondersteuners tot allerlei door inwoners opgezette activiteiten.”
Motivatie en heldere afspraken
Van Helden: “De motivatie was er nagenoeg bij iedereen, we zagen een duidelijke stip op de horizon. De weg ernaartoe was soms al geplaveid, soms moesten wij dat zelf doen. We hebben met zijn allen eerst geformuleerd wat er nodig is, wat de basisvoorwaarden zijn voor een succesvolle interventie, zoals een makkelijk en veilig digitaal verwijssysteem en een duidelijk functieprofiel van de welzijnscoach, zoals wij die, aansluitend bij het landelijk profiel, voor ogen hadden. In de praktijk kan zowel een welzijnscoach vanuit de welzijnsorganisatie als een dorpsondersteuner aan dat profiel voldoen. Dus echt lokaal maatwerk binnen het regionale plan. Vergelijk het maar met een kleurplaat. De inkleuring wordt door de lokale samenwerkingspartners gedaan. Soms mag je ook buiten de lijntjes kleuren.”
Situatie nu
Inmiddels werken 19 huisartsenpraktijken van Cohesie en 6 Noord- Limburgse van Syntein met Welzijn op Recept. De Cohesie-praktijken bestrijken alle vijf gemeenten van de regio. Verwijzers zijn zowel huisartsen als POH’s-Somatiek (vaak vanuit eenzaamheids- en zingevingsproblematiek bij chronische ziekte) en POH’s-GGZ (ook als voorscreening).
Meer Tijd Voor de Patiënt speelt een belangrijke rol bij die snelle toename, bekostigd met gelden die daarvoor in het landelijk Integraal Zorgakkoord zijn vrijgemaakt. MTVP is meer dan alleen extra consulttijd (15 in plaats van 10 minuten). Voor Welzijn op Recept kan dat huisartsen meer ruimte bieden voor het andere gesprek. Maar de interventie zelf is op verschillende manieren ook effectief binnen MTVP: via Welzijn op Recept kan de huisarts patiënten met psychosociale problemen verwijzen naar een welzijnscoach in het sociaal domein die patiënten gericht verder helpt en begeleidt naar het juiste (burger)initiatief in de eigen omgeving. De patiënten met klachten zonder directe medische oorzaak worden geholpen en de huisarts wordt ontlast. Zij komen daarna ook minder vaak bij de huisarts. Ook ontstaan zo nieuwe samenwerkingsverbanden of worden bestaande geïntensiveerd. Andere MTVP-interventies van Cohesie als regie op veelgebruikers en triage-training van de assistentes zijn ook nuttig bij Welzijn op Recept. Als assistentes patiënten aan de lijn krijgen met steeds dezelfde klachten, kunnen zij een signalerende rol spelen naar de huisarts toe. Die is dan extra alert om deze patiënt door te verwijzen naar Welzijn op Recept.
Toekomstbeeld
Gevraagd naar hun(ideaal)beeld voor de nabije toekomst, antwoorden beiden: “Dat Welzijn op Recept toegankelijk is voor alle ongeveer 250.000 inwoners in onze regio met of misschien ooit zelfs zonder tussenkomst van de huisartsenpraktijk, als mensen makkelijk zelf naar de welzijnscoach gaan.” Faassen: “Ik hoop dat we Welzijn op Recept snel en effectief inzetten, met positief gevolg voor de huisartsen, niet perse om ze te ontlasten, maar omdat het beter gaat met hun patiënten.” Van Helden: “Als praktijken makkelijker samenwerken met welzijn, komt formeel welzijn meer onder de aandacht, met als ideaal dat een verwijzing naar welzijn dezelfde waarde heeft als andere verwijzingen.”
Ook werken beiden hard aan het realiseren van de verandering van cultuur die nodig is om het andere gesprek aan te gaan. “Dat kost tijd, maar het brengt je ook tijd.”
Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van Welzijn op Recept, volg ons dan op Linkedin