Verwijzers en welzijnscoaches werken samen en delen verantwoording
foto: Diny Kuppen (li) en Marlies Leijsten (re)
Diny Kuppen en Marlies Leijsten, welzijnscoaches bij welzijnsorganisatie Sociom, zetten veel inwoners van Boxmeer weer in hun kracht dankzij Welzijn op Recept. Welke factoren verklaren het succes van deze interventie in de gemeente?
Welzijn op Recept in de gemeente Land van Cuijk (een samenvoeging van de oude gemeentes Boxmeer, Grave, Mill en Sint Hubert, Sint Antonis en Cuijk) steunt op de intensieve samenwerking van Syntein en Sociom. Alle huisartsen binnen de regio Land van Cuijk, behalve Grave, zijn aangesloten bij huisartsengroep Syntein. Sociom is de enige organisatie voor sociaal werk in deze regio. De organisaties hadden elkaar al gevonden in het werken met positieve gezondheid, waarbij de nadruk niet ligt op iemands klachten/ziekte, maar op de mensen zelf, hun veerkracht en op wat hun leven betekenis en plezier geeft. In 2019 besloot men te starten met Welzijn op Recept, dat uitgaat van dezelfde visie. Sociom had met Syntein één aanspreekpunt voor alle huisartsen, waardoor de implementatie van Welzijn op Recept relatief vlot verliep.
Wederzijds vertrouwen
Diny Kuppen weet uit eigen ervaring hoe belangrijk een reeds bestaande samenwerking is: “Ik werk al 16 jaar bij Sociom, de huisartsen kenden mij al, er was wederzijds vertrouwen.” Het is immers voor huisartsen een hele stap om patiënten die met psychosociale klachten bij hen komen zonder onderliggende medische oorzaak, door te verwijzen naar welzijn. Dat voelt voor hen toch als ‘loslaten’, zeker in het begin. Maar als de huisarts de welzijnscoach al kent, positieve ervaringen met hem of haar heeft en dus vertrouwt, wordt dat een stuk gemakkelijker.
VIPLive
Een andere ‘succesfactor’ is dat er vanaf het begin gewerkt wordt met VIPLive, een snel, gemakkelijk en veilig digitaal verwijs- en terugkoppelingssysteem. In het Land van Cuijk kunnen alle huisartsen en het merendeel van de POH’s verwijzen. Kuppen: “We krijgen de meeste verwijzingen van de huisartsen, al zijn er verschillen. In het begin waren er huisartsen die nog wat moeite hadden met VIPLive. Die belden of mailden dan. Wij hebben toen aangegeven dat we dat niet meer wilden. Nu werkt iedereen met het digitale systeem. Dat is zowel voor hen als voor ons prettig werken.”
Evaluatie verwijzingen
Extra voordeel van VIPLive is dat eenvoudig een overzicht van het aantal verwijzingen te zien is. Leijsten: “Ieder halfjaar hebben we een evaluatie samen met de huisartsen. Zij kijken dan ook bij elkaar en bespreken hoe het kan dat de collega meer verwijzingen heeft. Dat werkt enorm stimulerend om zelf vaker te gaan verwijzen.” Van januari tot november 2023 waren er in Boxmeer 88 verwijzingen, in de hele gemeente Land van Cuijk tot oktober 283 verwijzingen met 1700 contactmomenten. Leijsten: “Het zijn hoofdzakelijk ouderen van 50 tot 100 jaar. We bespreken alle verwijzingen die binnenkomen. Soms zit er een hulpvraag tussen die meer bij maatschappelijk werk thuishoort. Dan begeleiden we de inwoner daarnaartoe. Bij multiproblematiek pakken we het samen op met bijvoorbeeld sociaal raadslieden, of met een ouderenadviseur of WMO-consulent.”
What’s in a name?
Hoewel Kuppen en Leijsten sinds de invoering van Welzijn op Recept formeel welzijnscoach zijn, gebruiken ze zelf liever de term Wonen, Welzijn en Zorg (WWZ)Coördinator. “Dan mag je alles”, zegt Kuppen lachend. Ze bedoelt niet zozeer qua bevoegdheden, maar dat het in hun systeem zit om bij het huisbezoek extra aandacht te hebben voor de woonsituatie en te vragen wat er eventueel nodig is om daar goed te kunnen (blijven) wonen. Leijsten: “Maar de benaming maakt eigenlijk niet uit. Waar het echt om gaat, is: Hoe krijg je iemand in zijn kracht? Daarvoor moetje samenwerken, samenwerken met de huisarts, zoals je met anderen samenwerkt. Je doet het mét elkaar en deelt de verantwoording. Je moet het ook eerlijk durven zeggen als het niet lukt. Of je bent wel bij de doorverwezen inwoner geweest, maar die wil niet. De huisarts kan dan opnieuw in gesprek gaan, heel soms proberen we het zelfs samen.”
Verhalen delen
Het is belangrijk de verhalen van Welzijn op Recept te delen, voor de verwijzers én voor de inwoners. Kuppen: “We wilden een filmpje maken en hebben daarvoor heel veel deelnemers aan de interventie gevraagd. Maar niemand wilde voor de camera zijn verhaal vertellen. We hebben nu een filmpje gemaakt met figuranten. Daar speelt kennelijk toch schaamte tegenover je mede-inwoners, niet herkenbaar willen zijn als hulpvrager. Ten onrechte, iedereen maakt periodes door waarin hij of zij een steuntje in de rug nodig heeft.”
Formele en informele initiatieven
De beide welzijnscoaches begeleiden inwoners naar een breed scala aan activiteiten en vooral ook naar informele initiatieven die door vrijwilligers worden gerund, zoals de huiskamers, het Hobbycentrum (voor creatievelingen), de Wandelgroep of een app-groepje voor schouwburg- of concertbezoek. Daarmee koppelen ze mensen die bijvoorbeeld eenzaam zijn en op zoek naar contacten, aan elkaar om samen leuke dingen te doen.
Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van Welzijn op Recept, volg ons dan op Linkedin