Kijken naar meer dan alleen klachten of ziekte

foto: Karin Groeneveld
Huisarts Karin Groeneveld is een groot voorvechter van Positieve Gezondheid en Welzijn op Recept. Niet alleen werkt ze daarmee in haar huisartsenpraktijk Arentsen en Groeneveld in Lemmer, maar ze traint daarin ook anderen. Vanwaar haar enthousiasme? En wat levert die andere, holistische benadering, met zelfregie voor de patiënt, haar op?
“We zijn al jaren terug begonnen met Positieve Gezondheid. We zitten in een groot pand met meerdere zorgprofessionals. Destijds vroegen we ons af hoe we elkaar nog beter konden vinden. Als antwoord hebben we samen een cursus Positieve Gezondheid gevolgd en zijn daarmee gaan werken. Om meer handelingsperspectieven te hebben, zijn we de samenwerking met welzijn aangegaan en als een van de eerste huisartsenpraktijken in Friesland gestart met Welzijn op Recept.”
Een logische stap: “In de zorg zijn we bezig met het oplossen van klachten. Maar de patiënt is meer dan zijn klachten of ziekte. In het Spinnenweb van Positieve Gezondheid is gezondheid maar één van de pijlers, de rest heeft toch meer betrekking op wat welzijn kan bieden.” Als iPH-gecertificeerde trainer Positieve Gezondheid maakt ze dat ook duidelijk. “In de derde sessie, over handelingsperspectieven, komt Welzijn op Recept aan bod. Het is beter als iemand zelf bedenkt wat hij wil veranderen én aanpakt wat hij graag wil doen. Hoe vaag dat ook is, bijvoorbeeld ‘ik zou wel iets willen met koken voor anderen’. Samen met de welzijnscoach kan de doorverwezen patiënt vervolgens de activiteit vinden die het best bij die persoon past en waar hij of zij zich goed bij voelt.”
In de haarvaten van het dorp
“Als huisarts weet je precies wat er is op medisch gebied, maar de sociale kaart ken je niet, terwijl er heel veel is. Toen ik me enige jaren geleden verdiepte in het welzijnsaanbod, besefte ik: als het voor mij, al 20 jaar huisarts en inwoner van Lemmer, al zo lastig is, hoe kom je er als gewone inwoner dan achter wat er allemaal is?”
Bovendien is de sociale kaart voortdurend in beweging: “Er wordt gewerkt aan een digitaal platform. Maar tegen dat het af is, is de sociale kaart al weer anders.”
Groeneveld is daarom heel blij met de welzijnscoaches: “Welzijnscoaches zitten in de haarvaten van het dorp, zij zijn een wandelende sociale kaart. De welzijnscoach neemt iemand bij de hand, soms ook letterlijk. De drempel naar een activiteit kan hoog zijn. Maar bij de eerste keer blijken er vaak bij die activiteit ook bekenden te zijn en is begeleiding niet meer nodig.”
Bewegen op Recept
Recent is besloten om ook Bewegen op Recept via de welzijnscoach te laten lopen: “Het begint ermee dat de praktijkondersteuner mensen met een chronische ziekte, die wel wíllen bewegen, maar niet weten hoe, echt gaat doorverwijzen. Zo maken we een mooie opstap naar duurzaam bewegen, vanuit intrinsieke motivatie. Want alleen als die er is, gaat en blijft iemand het ook echt doen. De welzijnscoach kan dan doorgeleiden naar beweeg- en sportcoaches of bestaande sportclubs.”
Andere mindset
Werken met Positieve Gezondheid betekent volgens Groeneveld in een andere mindset komen, vooral voor huisartsen. “Je moet afleren wat je geleerd en je aangewend hebt. Voor je gevoel moet je op je handen zitten en op je tong bijten. Het belangrijkste is: niet invullen en denken voor anderen, maar hen zelf laten ontdekken en bedenken. Dat vraagt een andere manier van bevragen. Dus niet voorschrijvend ‘het lijkt me goed als u dit of dat gaat doen’, maar met oplossingsgerichte vragen uitvinden waar iemand werkelijk mee geholpen is.”
Bij echt medische klachten is duidelijk wat er moet gebeuren. De arts stelt de diagnose en (be)handelt dienovereenkomstig. Maar juist bij mensen die veelvuldig komen, met vage, meer psychosociale klachten, werkt deze andere methode heel goed.
Van daaruit kan de huisarts haar patiënt makkelijk meenemen naar het andere gesprek en doorverwijzen naar Welzijn op Recept.
Soms gebruikt Groeneveld daarbij het Spinnenweb: ”Ik stuur vooraf info en een linkje naar Mijn Positieve Gezondheid. En vraag de patiënt het ingevulde Spinnenweb mee te nemen bij de volgende afspraak. Als ik van tevoren weet dat het een echt Spinnenweb-gesprek wordt, plan ik een dubbel consult in. Soms brengt alleen het invullen iemand al tot inzicht én handelen.”
Enthousiasme uitdragen
Huisarts Groenevelds conclusie is dan ook: “Positieve Gezondheid en Welzijn op Recept zijn een heel mooie aanvulling op wat je in huis hebt. Het is een enorme verrijking, je hebt iets te bieden.” ‘Haar’ huisartsenpraktijk draagt het enthousiasme dan ook graag uit naar de patiënten: “Er staat uitgebreide informatie op onze website. Iedereen die langer dan vijf minuten in de wachtkamer zit, ziet op het wachtkamerscherm zeker één keer positieve gezondheid voorbijkomen. En onze samenwerkingspartner welzijnsorganisatie De Kear deelt ervaringsverhalen op social media.”
Voor meer informatie over de uitdagingen van samenwerken, download het ebook “Welzijn op Recept, de uitdaging van samenwerking tussen zorg en welzijn”
Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van Welzijn op Recept, volg ons dan op Linkedin