Welzijn op Recept geen simpel ‘loket’ naar leuke activiteiten
Welzijn op Recept heeft in Amsterdam sinds de invoering in 2016 zijn plaats ruimschoots verworven. De stadsbreed toegepaste interventie wordt zeer gewaardeerd. Het heersende ‘gemakkelijke’ beeld klopt echter niet, zo maken Lenie Smit, welzijnscoach bij Combiwel en Ester Tas, projectleider Sociale Basis bij de gemeente Amsterdam, duidelijk. Welzijn op Recept is een kwalitatief hoogwaardige interventie en corona heeft dat nog duidelijker gemaakt.
Lenie Smit is een van de veertig welzijnscoaches en sinds 2016 als zodanig actief in Amsterdam. Vanuit haar jarenlange expertise en praktijkervaring wordt zij als ambassadeur van Welzijn op Recept vaak om advies gevraagd. Volgens haar is het nog steeds heersende beeld van Welzijn op Recept: ‘Je doet even dit, even een gesprekje en dan is iedereen weer happy’ echt aan nuancering onderhevig. Het is geen simpel ‘loket’ naar leuke activiteiten in de buurt. “Huisartsen hebben steeds meer op hun bord gekregen, komen om in het werk. De cliënt is ingewikkelder geworden, de hulpvraag complexer. Corona heeft het sociaal isolement en de existentiële eenzaamheid van de Amsterdammers versterkt. De problematiek is vaak gestapeld. Voor een huisarts is het daardoor soms een puzzel waar iemand het best geholpen kan helpen: bij de welzijnscoach of de Buurtteams, die het ook druk hebben. In de praktijk lost het zich wel op, door onderlinge samenwerking.”
Zo vroeg een buurtteammedewerker haar laatst: ‘Kun jij eens meegaan? Een vrouw zegt steeds af voor taalles, ik weet niet waarom. “De vrouw bleek steeds maar te horen te krijgen dat ze moest afvallen, voelde zich onbegrepen en moedeloos. Aan het eind van het gesprek zei ze: ‘Ik ben toch blij dat ik jullie heb binnengelaten.’” Kort erna sprak Smit de vrouw opnieuw, nu met een Arabisch sprekende stagiair, een open gesprek, met resultaat: “Ik zag weer een glinstering in haar ogen.”
Gezamenlijke zoektocht
In Amsterdam ligt de focus echt op de uitvoering. Tas: “Het gesprek in de spreekkamer is een wezenlijke eerste stap. Een huisarts moet erop kunnen vertrouwen dat de patiënt in goede handen is bij de welzijnscoach. Door de komst van de Buurtteams moet een huisarts nu in korte tijd bedenken waar de patiënt op dat moment het meest baat bij heeft. Deze inschatting is cruciaal voor het verdere succes van het traject.”
Smit beaamt dat, en onderstreept het belang dat de huisarts kiest voor een sociale benadering: “Er is een goed contact met de huisartsen. Als ik de verwezen patiënt bel, zeg ik ook altijd: ‘Ik heb uw gegevens gekregen van de huisarts’. Dat maakt de ingang gemakkelijker. Vervolgens maak ik een afspraak bij iemand thuis, in het huis van de wijk/buurt of waar iemand wil.” Het gesprek is open: geen vragenlijst, maar een zoektocht: “Het is belangrijk naast de patiënt te gaan staan, ruimte te scheppen en vertrouwen te winnen. Van mij moéten zij niets. Samen kijken we wat een mooie eerste stap zou kunnen zijn. Dat kan iets algemeens zijn, bijvoorbeeld naar de bibliotheek in Osdorp gaan of de Stadsboerderij. Vaak gaat de vervolgroute niet rechtdoor, die kan zomaar anders worden.”
Dus geen vast protocol, maar er zijn en duidelijk maken: u wordt gehoord en ontzorgd. Iemand bijvoorbeeld die van de huisarts meer zou moeten bewegen, denkt daarbij aan een sportschool met apparaten, en weigert. Maar bewegen kan ook door de hond van de buurvrouw uit te laten of een buurthuis buiten de eigen wijk te kiezen, zodat een wandeling daarheen nodig is.
Analyse en vertrouwen
In Amsterdam wordt Welzijn op Recept uitgevoerd in de stadsdelen. Daar worden ook de afspraken gemaakt over de hoeveelheid trajecten per jaar. Alle interventies, ook een doorverwijzing naar het buurtteam of een andere partner, worden bijgehouden in de Monitor Sociale Basis. Die is in samenwerking met de welzijnsorganisaties ontwikkeld en wordt vanuit praktijkervaringen doorontwikkeld. Uit de gegevens van de monitor komt een beeld van hoe het gaat met Welzijn op Recept, de verhouding man/vrouw, de leeftijden, welke arrangementen goed bezocht worden en hoeveel huisartsen meedoen. Niet om te controleren, maar als onderlegger voor de analyse die stadsdelen en welzijnsorganisaties samen maken.
Tas: “Dan gaat het om vragen als: waar is extra inzet nodig? Met welke huisartsen is momenteel geen connectie? Welk arrangement moeten we versterken? We controleren als gemeente niet hoe de impact is. We weten dat Welzijn op Recept werkt, dus we kunnen vertrouwen op de expertise van de welzijnscoaches. Zij houden de vinger aan de pols. Welzijn op Recept draait al zes jaar heel goed en daar zijn we trots op.”
Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van WoR volg ons dan op Linkedin
Wil je als professional de basistraining Welzijn op Recept volgen? Kijk dan op onze website bij onze trainingen