Welzijnscoach aan overkant van de straat is een brug te ver
In januari van dit jaar is in Veenendaal een pilot Welzijn op Recept gestart in huisartsenpraktijk West in Gezondheidscentrum Appelvink. Met Peet de Graaf, directeur-bestuurder van Stichting Veens Welzijn en Monja van der Weide, beleidsadviseur bij dezelfde Stichting, kijken we hoe het er nu voorstaat en wat de plannen zijn voor het komend half jaar.
Veenendaal kent een bijzonder startpunt voor Welzijn op Recept: een motie van de ChristenUnie tijdens de raadsvergadering over de Programmabegroting van 9 november 2020, die vrijwel unaniem werd aangenomen. Bij de totstandkoming van de Programmabegroting was aan de gemeenteraad gevraagd om in deze voor gemeenten financieel spannende tijden mee te denken over de oplopende tekorten in het sociaal domein. De ChristenUnie vroeg in de motie de mogelijkheid van een pilot Welzijn op Recept te verkennen. ‘Daarmee wordt’, aldus de partij, ‘het palet van mogelijkheden voor de huisarts vergroot. Want soms kan het versterken van het eigen netwerk in samenwerking met een welzijnswerker een goed alternatief zijn voor een duur GGZ-traject.’ Vervolgens ging per 1 januari 2021 een aantal werkzaamheden van het toenmalige Veens naar een nieuw op te richten Stichting Veens Welzijn. Die is onafhankelijk, maar wel nauw verbonden met de gemeente en met de gemeente Veenendaal als enige opdrachtgever. De overige werkzaamheden, zijnde de uitvoering van het maatschappelijk werk, werd ondergebracht bij de gemeente bij de Wmo. Directeur-bestuurder de Graaf heeft Welzijn op Recept meteen omarmd: ”Al in het eerste jaar hebben we een Business case aangemaakt op het raadsbesluit. Inmiddels zijn we gestart met de pilot.” De Graaf had al positieve ervaring opgedaan met deze interventie in Den Haag, als directeur van Stichting Xtra: “Daar lag de uitvoering meer bij beleid dan bij de directie. Hier zit ik meer erbovenop. Een belangrijk leerpunt voor mij was dat de welzijnscoach dichtbij de verwijzers moet zitten. In Den Haag zat die in eerste instantie aan de overkant van de straat, maar de cliënten steken de straat niet over. Dat is echt een brug te ver.” De welzijnscoach in Veenendaal zit daarom ín de huisartsenpraktijk, op dinsdag, woensdag en donderdag van 9.00 tot 15.00 uur. De Graaf: “Voordeel is dat voor de patiënten de praktijk bekend en vertrouwd is. Ook is zo de verbinding met de welzijnscoach goed te maken, de lijnen zijn kort.”
Patiënt loslaten
De pilot, die loopt tot eind 2022 en waarvoor de gemeente extra budget heeft vrijgemaakt, vindt plaats in één huisartsenpraktijk, met alleen de POH’s en de huisartsen als verwijzers. Van der Weide: “De praktijkondersteuners gaan heel goed, de huisartsen zijn nog wat terughoudend in het verwijzen, wellicht vanuit het idee: het is mijn patiënt, ik ben er verantwoordelijk voor. Dat is hen ook ingeprent in de opleiding. Nu moeten ze de patiënt loslaten en overdragen aan een ander. We proberen de huisartsen nog meer te betrekken. In juni hebben we een evaluatie.”
Verwijzing naar Welzijn op Recept gebeurt met een mailtje naar de welzijnscoach. Die begeleidt de cliënt naar activiteiten in bijvoorbeeld het wijkcentrum en heeft daarvoor gemiddeld vijf gesprekken, afhankelijk van het vraagstuk. De ene keer zijn twee of drie gesprekken genoeg, een andere keer zijn er misschien zes nodig. De terugkoppeling vindt helemaal aan het eind plaats, zorgvuldig, geen heel dossier, maar basale informatie. Warme overdracht, ‘elkaar in het gezicht zien’ zoals van der Weide het noemt, is daarbij belangrijk. Verwijzers kunnen bij de welzijnscoach binnenlopen, al gebeurt dat niet altijd omdat iedereen het druk heeft.
Welzijn op Recept?
“We hadden als doelstelling voor de pilot 60 verwijzingen. Daarvan zijn er nu 20 gedaan. Het kan zijn dat sommige verwijzingen niet strikt bij Welzijn op Recept thuishoren. Onze focus lag tot nu toe op drie dingen: de intake: hoe verloopt het proces van verwijzen en begeleiden?, het ontdekken van het netwerk binnen Veenendaal en het verleiden van huisartsen om nut en noodzaak van Welzijn op Recept te ontdekken.”
Voor het tweede halfjaar zal preciezer worden gekeken: “De uitdaging is: Wie werkt waar samen? Waar zouden cliënten anders terecht gekomen zijn, zonder Welzijn op Recept? Loopt het traject dubbel, dus én de POH-GGZ én de welzijnscoach?”
Voor meer informatie over de uitdagingen van samenwerken lees ook het boekje: “Welzijn op Recept – de uitdagingen van samenwerking tussen zorg en welzijn”
Voor meer succesverhalen download of bestel ook het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van WoR volg ons dan op Linkedin