Wordt ook Welzijn op Recept straks geïnstitutionaliseerd?
foto: Raju Peters
Dokter Raju Peters is al 22 jaar huisarts in het Noord-Groningse Scheemda. In die jaren heeft hij veel zien veranderen, ook als het gaat om samenwerkingsverbanden. Hij is blij met Welzijn op Recept en is overtuigd van het belang ervan, maar hij kijkt ook kritisch naar de toekomst.
Dokter Peters maakte kennis met Welzijn op Recept via de Landelijke Huisartsen Vereniging en hoorde vervolgens van een beleidsmedewerker van de gemeente dat de interventie ook in ‘zijn’ gemeente Oldambt beschikbaar was. Enthousiast geworden, koos hij na zijn kennismaking met de zeer gedreven welzijnscoach Petra Schipper welbewust voor Welzijn op Recept. “Voordeel van Welzijn op Recept is dat we ook patiënten kunnen helpen die niet alleen met medische problemen komen. Vroeger belde ik bij die patiënten een maatschappelijk werker met wie ik nauw samenwerkte. Die vroeg ik dan: ‘Kun jij iets betekenen?’ Dat werkte heel goed. Maar het hele systeem is geïnstitutionaliseerd. Ik kreeg te maken met een instelling, moest maar afwachten wat er met mijn patiënt gebeurde. Met Welzijn op Recept heb ik er nu weer een gezicht bij. Er is weer een persoonlijke samenwerking. De welzijnscoach zit één dag in de week in de praktijk, het contact met de huisartsen en POH’s verloopt daardoor makkelijker en laagdrempeliger, ook over een patiënt. Vaak houden we samen koffiepauze.”
Het belang van Welzijn op Recept is volgens Peters dat de interventie ondersteuning biedt voor de kwaliteit van leven en voor het welzijn/welbevinden van de patiënt. Ook zorgt die voor het ontlasten van het zorgsysteem: “Je kunt de niet-medische problematiek sneller ergens neerleggen, buiten de zorg.”
De patiënten die Peters doorverwijst naar de welzijnscoach zijn mensen die vastlopen in het systeem, die de wegen naar voorzieningen niet weten. “We zien dat de groep patiënten die zelf ziet dat er een verband is tussen hun lichamelijke klachten en hun problemen, relatief klein is. Vaak worden onderliggende problemen alleen terloops genoemd.”
Het andere gesprek
Maar hoe kun je als huisarts tijdens het consult duidelijk krijgen dat er geen medische oorzaak is voor de klachten en de omslag maken dat een verwijzing naar Welzijn op Recept de patiënt meer zou helpen? Daartoe voert hij het andere gesprek. “We maken gebruik van Meer tijd voor de Patiënt, dat helpt. Onlangs hebben we de duur van een consult verlengd van 10 naar 15 minuten. Dat lijkt weinig, maar het geeft toch meer lucht, je kunt net iets meer doorvragen, bijvoorbeeld over de angst die de patiënt voelt bij de klacht. Je kunt opnieuw een foto maken, maar liever de angst wegnemen. Dat doe ik door te bepalen of die angst rationeel is. Is die niet rationeel, dan is er geen reden tot zorg en kan ik de patiënt geruststellen.”
Dokter Peters heeft geen moeite met het voeren van het andere gesprek. Een kwestie van ervaring, zegt hij zelf. Ook maakt hij onderscheid tussen geneeskunde en geneeskunst. Hij verwijst een patiënt niet door naar Welzijn op Recept na één consult, maar pas bij herhaling. “De kunst is om de klachten niet te bagatelliseren, of onbedoeld de indruk te wekken dat het ’tussen de oren zit’, maar om de samenhang duidelijk te maken tussen lichaam en geest. Het helpt als je de patiënt al langer kent, weet hebt van ziekten en wat hij of zij heeft meegemaakt. Sommige mensen zien een verwijzing naar de welzijnscoach als een stigma, een gevoel van ‘er is psychisch iets mis mijn mij, ik kan het niet zelf’. Ten onrechte: ze hebben alleen ondersteuning nodig om de weg naar het zich weer beter voelen te vinden.”
Kritische blik op de toekomst
De huisarts uit Scheemda ziet interessante nieuwe ontwikkelingen binnen de GGZ, die ook toepasbaar kunnen zijn bij Welzijn op Recept: “We zouden bij het bieden van ondersteuning meer moeten uitgaan van de hulpvraag van de patiënt en minder scheiding moeten maken tussen wie precies wat doet. Ik vind het lastig dat kaderen. Ik zie het ook bij Welzijn op Recept, bij het onderzoeken van al die leefgebieden van het Spinnenweb.”
Peters kijkt kritisch naar de toekomst: “Welzijn op Recept wordt breed geïmplementeerd, met een uniforme werkmethode. Hoe voorkom je dat dit de zoveelste eendagsvlieg is die wij als huisartsen voorgelegd krijgen? Ik maak me ook zorgen om de financiering.” En wat te doen met het in zijn ogen smalle indicatiegebied en het eerder genoemde stigma dat mensen ervaren?
Hij pleit daarom voor “korte lijnen tussen cure en care, bredere implementatie van de interventie in de provincie via de zorggroep Groninger Huisartsen Coöperatie en voor borging van de voortgang van Welzijn op Recept door afspraken te maken met de gemeente en de welzijnsorganisatie.”
Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”
Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van Welzijn op Recept, volg ons dan op Linkedin