Zorg dat je de inrichting al voor elkaar hebt

foto: Irma Kapitein

De gemeente Roosendaal begon eind 2022 met voorwerk voor Welzijn op Recept en startte januari 2023 met enkele huisartsen en welzijnscoaches. Nu werken huisartsen en POH’s in 22 huisartsen-praktijken en 10 welzijnscoaches met de interventie. Wat is het geheim van die snelle groei? Irma Kapitein, projectleider Welzijn op Recept bij MEE West-Brabant, beschrijft de succesfactoren.

Een heel belangrijke succesfactor is dat nieuwe huisartsenpraktijken die zich gaandeweg aansloten als het ware in een ‘gespreid bedje’ kwamen, er was al een duidelijke structuur. “Je moet zorgen dat je de inrichting al voor elkaar hebt”, aldus Kapitein. Die was al opgezet in de beginperiode, door  de projectleider samengevat als voorwerk: “We zijn begonnen met voorlichting en een interessepeiling. Toen die er bleek te zijn, hebben we een team van welzijnscoaches gevormd. We hebben de inrichting van de werkprocessen duidelijk beschreven en flyers gemaakt die we onder de huisartsen konden verdelen.”

Januari 2023 heeft zij de praktijken gebeld met de vraag: ‘hebben jullie interesse om mee te doen?’ “We zijn toen gestart met drie heel enthousiaste huisartsen en drie welzijnscoaches. Sindsdien heeft Welzijn op Recept zich als een olievlek verspreid.”

Welzijnscoach

Er is destijds zorgvuldig nagedacht over hoe de functie van welzijnscoach zou worden ingevuld. “In Roosendaal zijn de welzijnscoaches, inmiddels zijn het er tien, actief bij Inwonersondersteuning Roosendaal. Hier kunnen inwoners terecht voor vragen op het gebied van welzijn, zorg, geld en wonen. Het zijn cliëntondersteuners van MEE West-Brabant en maatschappelijk werkers van WijZijn die daarnaast ook welzijnscoach zijn. Dus hbo-professionals die ook de training welzijnscoach van het Landelijk kennisnetwerk Welzijn op Recept hebben gevolgd.”

Het grote voordeel van deze constructie is dat de welzijnscoaches dicht op de potentiële doelgroep van Welzijn op Recept zitten. Zij zouden deze inwoners ook bijvoorbeeld bij het inloopspreekuur in de wijk of bij het telefonisch meldpunt kunnen treffen.

Bovendien hebben zij als welzijnscoaches goed zicht op de bestaande netwerken en op wat er allemaal in de wijk gebeurt. “Ze zijn werkzaam in gebiedsnetwerken. Het kost relatief weinig extra inspanning om goed op de hoogte te blijven van de sociale kaart. Het zit in hun systeem en het is verweven in hun dagelijks werk. De welzijnscoaches hebben een goed beeld van wat de activiteiten precies inhouden en hoe de doelgroep eruitziet. Zo kunnen zij makkelijker een match maken, passend bij de persoon. Voor huisartsen kunnen zij hierdoor de sparringpartner voor het sociaal domein zijn waar die vaak zo’n behoefte aan hebben.”

Duidelijke taakomschrijving

Ook kunnen zij zo gemakkelijk naar hen doorverwezen inwoners doorgeleiden naar bijvoorbeeld schuldhulpverlening of rouwverwerking. Deze problematiek pakt de welzijnscoach niet zelf op. Vanaf het begin is er is een duidelijke afbakening gemaakt. De taak van de welzijnscoach is activering. Hij of zij begeleidt inwoners, die door de huisarts of POH zijn doorverwezen, naar activiteiten en geeft hen positiviteit in het leven. “Bij andere, zwaardere problematiek schakelen de welzijnscoaches naar collega’s in de wijk. Zij zetten de juiste route uit zodat de inwoner warm landt.”

In Roosendaal zit de welzijnscoach ín de huisartsenpraktijk:

“De welzijnscoaches zijn daar een dagdeel aanwezig. Dat werkt goed voor de korte lijnen. Zij kunnen makkelijk worden aangeschoten: ‘is dit iets voor jou?’. Ook sluiten zij regelmatig aan bij het multidisciplinair overleg. De welzijnscoach zit toch met een andere pet aan tafel dan de andere, medische, deelnemers. En kan duidelijk maken wat er op het sociale vlak allemaal mogelijk is. Door het noemen van voorbeelden van casussen kan de welzijnscoach  de verwijzers ook aan het denken zetten: ‘dan zou Welzijn op Recept ook wel iets voor die en die patiënt kunnen zijn’.”

Bekend en vertrouwd

Huisartsen en POH’s verwijzen naar de welzijnscoach die in hun praktijk zit, hun eigen welzijnscoach. Die kennen ze, en dat geeft vertrouwen. De huisarts weet dat de verwijzing opgepakt wordt en dat de patiënt op de juiste plek belandt. Die korte lijn is zeker ook een belangrijke succesfactor: “Het enthousiasme van huisartsen die al een welzijnscoach hadden, werkte aanstekelijk. Zij organiseerden een presentatie in de huisartsengroep of deelden hun enthousiasme over de welzijnscoach met hun collega’s.” Ook geeft Kapitein steeds aan huisartsenorganisatie West-Brabant door als er nieuwe praktijken starten met Welzijn op Recept. Een goede stimulans voor de ‘achterblijvers’.

Welzijn op Recept voor alle inwoners

Kapiteins wens voor de toekomst? “Dat álle inwoners van Roosendaal gebruik kunnen maken van Welzijn op Recept, of beter nog: van heel West-Brabant. Dat je, zoals je in elke praktijk een POH hebt, zo ook een welzijnscoach hebt.”

Heel ver is de projectleider niet verwijderd van het vervullen van haar wens: 22 van de 26 Roosendaalse praktijken werken al met Welzijn op Recept. De gemeente Bergen op Zoom is in 2023 begonnen met de interventie, de gemeenten Steenbergen en Woensdrecht zitten in de opstartfase.

Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”

Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van Welzijn op Recept, volg ons dan op Linkedin