Bewonersinitiatieven sterke steun voor Welzijn op Recept

foto van li naar re: Mariet Roelofs, Uta Halbreiter, Barbara Derix en Hans Pijls.

In het Noord-Limburgse werkgebied van huisartsencoöperatie Cohesie spelen bewonersinitiatieven een belangrijke rol, ook bij Welzijn op Recept. We zoomen in op de gemeente Horst aan de Maas. Mariet Roelofs, Barbara Derix, Uta Halbreiter en Hans Pijls gaan vanuit hun diverse achtergronden in op heel verschillende bewonersinitiatieven in een aantal kernen van die gemeente.

“Americanen zijn een sociaal volkje”, aldus Mariet Roelofs,  dorpsondersteuner en welzijnscoach in America. Het is volgens haar een belangrijke reden waarom vrijwel de hele dorpsstructuur rust op bewonersinitiatieven. Die zijn gebundeld in Stichting America Left (Limburgs voor America Leeft) met ‘t LaefHoês als kloppend hart, een verzamelplek voor de complete (para)medische zorg én een openbare woonkamer waar allerlei activiteiten plaatsvinden, met een keuken en een ruilbieb. Erachter is een prachtige kloostertuin. De professionals betalen huur aan ‘t Laefhoês.

Zelf de schouders eronder zetten

Het begon ooit met het vertrek van de huisarts. “Er zijn toen dagboeken rondgegaan, opschrijfboekjes die inwoners aan elkaar doorgeven, waarmee informatie wordt verzameld. Destijds was de vraag: Hoe ziet u America in de toekomst? Men vond dat de huisarts en de voorzieningen moesten blijven. Het dorp heeft ongeveer 2100 inwoners en ligt een stuk van Horst af, er is geen bus of trein. We zijn dus erg op elkaar aangewezen.”

Wilde men de voorzieningen in stand houden, dan zouden de inwoners zelf de schouders eronder moeten zetten. En dat gebeurde, met de dorpsondersteuner als spin in het sociale web. Die ondersteunt inwoners bij hulpvragen, probeert passende oplossingen te vinden en verbindt hulpvragen en -aanbod.

Zelfs een gemeentelijke opdracht als de uitvoering van de WMO (keukentafelgesprekken, huishoudelijke ondersteuning en persoonlijke begeleiding) ligt bij America Left.

Dorpsondersteuner/welzijnscoach

Sinds de uitrol van Welzijn op Recept in het Cohesie-gebied, is Roelofs naast dorpsondersteuner ook welzijnscoach geworden. Zelf maakt ze dat onderscheid niet zo, het is eerder complementair. Ze vermoedt zelfs dat ze als dorpsondersteuner al veel WoR-hulpvragen afvangt: “Als dorpsondersteuner werk ik in het voorliggend veld, vanuit de inwoners zelf. Bij Welzijn op Recept vanuit de huisarts en POH’s. De hulpvragen van de doorverwezen patiënten krijg ik ook als dorpsondersteuner. Door de combinatie kom ik bij heel veel mensen thuis. Ik vraag ook altijd aan de inwoners: wat kun jij voor anderen betekenen? Zo zetten mensen die zelf geholpen zijn, zich weer in als vrijwilligers bij een bewonersinitiatief en meteen in hun eigen kracht.”

Welzijn op Recept en bewonersinitiatieven 

Anders gaat het elders in Horst aan de Maas, een gemeente van zo’n 44.000 inwoners verdeeld over 16 kernen, waarvan het dorp America er een is. Welzijn op Recept wordt hier ingezet in vier huisartspraktijken in drie kernen. Uta Halbreiter, welzijnscoach bij de brede welzijnsorganisatie Synthese, kan naar haar doorverwezen inwoners begeleiden naar een breed scala aan activiteiten. Veel daarvan zijn bewonersinitiatieven: “Ik zie hoe ze ontstaan, hoe creatief mensen zijn in de aanpak van problemen.” Zo verwijst zij graag inwoners naar Momentjes van Geluk, die contacten bieden tussen ouderen (65+) en hen als maatjes bij elkaar brengen. Of naar Lotgenoten Horst, een lotgenotengroep voor wie te maken heeft met rouw, verlies of ernstige ziekte. Zij steunen elkaar door samen te wandelen, in één-op-één-gesprekken en in rouwgroepen waar de nadruk ligt op het luisteren naar elkaar.

Of naar Barbara Derix. Zij toont dat je zelfs in je eentje heel veel kunt bereiken. Het enthousiasme spat ervan af: “Als ik iemand binnen krijg, ben ik meteen aan. In het begin wilde ik jongeren zonder vriendschap bijeen brengen, in de tuin rond een kampvuur, ze namen zelf iets lekkers mee.” Dat liep uiteindelijk toch niet zo, maar ze merkte wel dat steeds meer mensen bij haar aanklopten. Zo begon ‘Vriendschapsvuur’ vorm te krijgen en inmiddels heeft ze een nog steeds groeiende community opgebouwd voor inwoners van 15 tot 80, verdeeld over verschillende leeftijdsgroepen, die leuke dingen ondernemen als wandelen, uit eten, bowlen, naar muziek luisteren. “Iedereen kan zich aanmelden voor de activiteit die hij leuk vindt, maar deelnemers kunnen ook zelf iets organiseren. Ondertussen hebben al 80 mensen het vriendschapsvuur gevonden.”

Zelf verantwoordelijk voor je gezondheid

Hans Pijls, als lid van het Projectteam Regiodeal verantwoordelijk voor Huisartsenzorg en bewonersinitiatieven, is blij met de ontwikkelingen. “In de hele regio wordt twee keer zoveel verwezen naar informele als naar formele initiatieven. Mijn droom is dat het zo makkelijk mogelijk is voor bewoners om nieuwe initiatieven te creëren, die anderen gemakkelijk kunnen vinden en dat dit goed gefaciliteerd wordt. ” Volgens de beide welzijnscoaches is het zaak om te kijken naar waaraan lokaal behoefte is en dan daarop in te spelen. Dat inwoners zelf initiatieven nemen om dingen voor elkaar te krijgen. Dat sluit weer mooi aan bij Pijls streven om meer bewustzijn te creëren dat je ook zelf verantwoordelijk bent voor je gezondheid.

Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”

Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van Welzijn op Recept, volg ons dan op Linkedin