Sterke regionale samenwerking, maar elke gemeente bepaalt zelf

foto: Cisca Zuurveld

Welzijn op Recept breidt zich gestaag uit in Zeeland over de ‘eilanden’ boven de Westerschelde. Sommige gemeenten zijn al met verdieping bezig, anderen gaan beginnen en alle stadia daartussen. Geen gemakkelijke opgave, met typisch Zeeuwse problemen, maar het enthousiasme is er, merkt Cisca Zuurveld, beleidsmedewerker bij de Zeeuwse Huisartsen Coöperatie Periscaldes.

Zuurveld zet zich al jaren in voor Welzijn op Recept in Zeeland. En met succes: op Schouwen-Duiveland, Zuid-Beveland en Walcheren is de interventie actief. “In zeven van de in totaal negen gemeenten in die regio’s zijn we met de implementatie van Welzijn op Recept bezig, in verschillende stadia.” Zuurveld fungeert daarbij als initiator, ze ondersteunt, adviseert en verbindt.

Eigen aanpak gemeenten

De aanpak is heel praktisch: “We zijn dichtbij de huisarts bezig, maar ook sterk regionaal. Daarvoor werken we nauw samen met ROS Robuust, zorgverzekeraar CZ en de betrokken gemeenten.” Maar een aantal typisch Zeeuwse zaken bemoeilijk het opzetten van Welzijn op Recept: “Er is een toenemend tekort aan huisartsen. Als een huisarts met pensioen gaat, is er moeilijk opvolging te vinden. Bovendien staan de gemeenten, die vaak een groot gebied met heel veel kernen omvatten, allemaal op zichzelf. Ze bepalen hun eigen aanpak als het gaat om de samenwerking met welzijn/sociaal domein. In de ene gemeente neemt de gemeente zelf de regie, in een andere is er samenwerking, maar noemt men het geen Welzijn op Recept. Ook het opzetten van Welzijn op Recept verloopt verschillend: in sommige gemeenten wordt de samenwerkingsstructuur eerst beleidsmatig uitgedacht, in andere begint men in de praktijk: met zijn allen rond de tafel en dan samen bepalen ‘hoe gaan we het doen?’” Natuurlijk peilt Zuurveld tevoren de behoefte bij de huisartsen en hoe zorg en ondersteuning in die gemeente zijn georganiseerd: “Goed overleg met de projectleider is belangrijk. De wil tot samenwerking is er wel, we vinden allemaal Welzijn op Recept een goede aanpak. Maar hoe borg je de continuïteit met pilot-, start- en tijdelijke subsidies voor één of twee jaar? Je zou niet elke keer weer opnieuw moeten beginnen. In gemeenten waar al Welzijn op Recept is, is een aandachtspunt: ‘Hoe kunnen de welzijnscoaches de gevraagde ondersteuning bieden, als het aantal verwijzingen toeneemt?’”

Enthousiasme toegenomen

Er is veel veranderd: twee jaar geleden zeiden sommige huisartsen nog: ‘ik hoef niets met welzijn’. Nu vragen ze weleens: ‘Waarom zit er niet een sociaal werker bij het multidisciplinair overleg? Het enthousiasme is toegenomen. “Je ziet dat mooi in het youtube-filmpje van Christine Greeven, huisarts in Middelburg.”

Zuurveld treedt ook verbindend op: “Stel een POH-GGZ is enthousiast, maar weet nog niet zo goed hoe het in de praktijk gaat. Die kan ik koppelen aan een ervaren collega. Of we merken dat Welzijn op Recept in een bepaalde praktijk niet goed loopt. De welzijnscoach en ik gaan er dan samen heen om te horen hoe we kunnen helpen.”

Scholing

Naast het promoten en verder verspreiden van Welzijn op Recept in Zeeland, blijven ook kwaliteitsverbetering, scholing en borging belangrijke aandachtspunten: “Zoals de scholing van de welzijnscoaches bij het Landelijk kennisnetwerk. Voor 2024 onderzoeken we scholingsmogelijkheden voor verwijzers/ praktijk-medewerkers.” (redactioneel: er is sinds 2022 ook een online scholing voor huisartsen/eerstelijnszorgverleners die op dit moment in-company wordt aangeboden. Kijk voor meer informatie hier)

Voor gemeenten die al werken met Welzijn op Recept, worden leersessies georganiseerd en twee keer per jaar zijn er intervisiebijeenkomsten voor de welzijnscoaches: “Wij faciliteren die en willen ze ook gaan organiseren voor POH’s en huisartsen. Sommigen hebben de interventie al in de vingers, anderen vinden het nog lastig. Als ondersteuning bieden wij bijvoorbeeld scholingen aan om “het andere gesprek” te gaan voeren. Ook ‘Meer Tijd Voor de Patiënt’ kan het hen makkelijker maken”.

Borging

Wat betreft de borging van de voortgang kijkt men ook breder: “Met de zorgverzekeraar en de gemeenten praten we over hoe we Welzijn op Recept kunnen borgen. Ook willen we weten wat eindgebruikers van de interventie vinden. “We zijn in gesprek met mensen van de ouderenbonden. Zij hebben voorgesteld: laat op onze bijeenkomsten iemand komen en iets vertellen over Welzijn op Recept. Zo leren wij als professionals ook hoe inwoners zelf denken.” Uiteindelijk ontstaat zo een andere, brede kijk op gezondheid en groeit het besef dat bij psychosociale problemen een welzijnsrecept beter werkt dan medicatie. Of zoals een Middelburgse huisarts zei: “Ik wist dat die problemen er waren, maar kon er niets mee. Nu heb ik in mijn huisartsengereedschapskist een tool die ze wel oplost.”

Voor alle beschikbare trainingen lees verder hier

Voor meer succesverhalen download het boekje “Pareltjes van Welzijn op Recept”

Benieuwd naar meer kennis en ervaring uit de dagelijkse praktijk van WoR volg ons dan op Linkedin